Kusonje su naselje smješteno 9 km istočno od  Kalesije, na brežuljkastom području s desne strane Spreče. Na uzvišenju Brezik iznad sela nalazi se kasnoneolitska gradina Kosovača, čiji eksponati se nalaze u Zemaljskom muzeju u Sarajevu. Zanimljivo je da kod Pakraca u Slavoniji (Hrvatska) postoji naselje pod istim nazivom, možda između njih postoji neka veza s obzirom na procese migracija iz ovih krajeva preko Save i obrnuto.

Kusonje se kao naselje pominju već u prvim osmanskim popisima Zvorničkog sandžaka (1533. godine), pod nazivom Međuštrin  (drugim imenom Kusonje), u okviru nahije Kušlat.  Po ovom popisu selo je imalo 12 kuća (8 muslimanskih i 4 hrišćanskih) i 21 baštinu, a bilo je timar posadnika zvorničke tvrđave.

Samo naselje nalazi se na brežuljkastom dijelu s desne strane rijeke Spreče, na izlasku iz šumovitog dijela. Vjerovatno je bilo nekih zaselaka Kusonja i uzvodno, na području lokaliteta Hajdarovine. Iznad sela je uz Spreču išao stari put za Veljovu glavu i dalje za Kamenicu. Na tom dijelu put se granao prema Zvorniku i prema Papraći i dalje prema Vlasenici i Sarajevu. To šumovito područje oko samog gornjeg toka Spreče narod i danas naziva Sprečama. Uzvodno od sela, na južnim padinama brda Kosovače (Klanca), nalazi se šumoviti Lokmin gaj, u čijem podnožju je jedan od izvora Spreče  poznat kao Begino vrelo.

Prema prvom austrougarskom popisu iz 1879. godine nalazilo se u okviru opštine odnosno džemata Kamenica, kotar Srebrenica, a rezultati popisa stanovništva dati su odvojeno po vjeroispovijesti (Kusonje turske 320 stanovnika i Kusonje pravoslavne sa 307 stanovnika), ukupno  627 stanovnika i 92 kuće. Naredbom zemaljske vlade od 7. januara 1880. godine cijelo područje opštine Kamenaca dodijeljeno je zvorničkom kotaru. Prema rezultatima narednog austrougarskog popisa od 1. maja 1885. godine mjesto je navedeno pod nazivom Kusonje (odvojeno po vjerskoj pripadnosti), u istoimenoj opštini, na čijem području je bilo 118 kuća i 728 stanovnika, od čega 341 muslimanske i 387 pravoslavne  vjere. Prema statusu njih 151 su bili težaci, 14 kmetovi, naveden je i 1 hodža (vjerovatno sa službom u džamiji u Capardama), više trgovaca i obrtnika.

Popisom od 22. aprila 1895. godine Kusonje je mjesto u sastavu istoimene opštine, u koju su osim samog mjesta Kusonje ulazila naselja Capardi, Čanakdžije, Hajdarovina, Hajvazi, Kosovača, Kulina, Ljeskovice i Polje. Dati su zbirni podaci za cijelu opštinu Kusonje: 126 kuća sa 653 stanovnika, od čega 360 muslimanske i 293 stanovnika pravoslavne vjere. Posljednji austrougarski popis od 10. oktobra 1910 godine pokazuje da je stanovništvo opštine Kusonje popisano po vjerskoj pripadnosti, tako da su stanovnici muslimanske vjere ubrojani u opštinu Kusonje turske, sa 77 kuća i 421 stanovnikom, a stanovnici pravoslavne vjere u opštinu Kusonje srpske, sa 62 kuće i 385 stanovnika. U osmanskom i austrougarskom periodu u Kusonje (sa prefiksom pravoslavne ili srpske) su pored zaseoka Zagorci ubrajani i zaseoci Paraklisi, Tadići i Pavlovići, koji se danas tretiraju zasebno ili u sastavu naselja Vilčevići.

Prema popisu iz 1953. godine Kusonje su naselje sa 48 domaćinstava i 246 stanovnika, a sastojale su se od samog mjesta Kusonje (41 domaćinstvo sa 205 stanovnika) i zaseoka Hajdarovići (7 domaćinstava sa 41 stanovnikom).

Prema rezultatima popisa iz 1991. godine Kusonje su imale 413 stanovnika, od čega 371 Bošnjak (u popisu navedeno kao Musliman) i 42 ostalih.

U toku agresije na Bosnu i Hercegovinu (1992-1995) Bošnjaci Kusonja su doživjeli velika stradanja od strane tzv. srpske vojske (VRS) i paravojnih srpskih formacija. Skoro svo zatečeno bošnjačko stanovništvo u naselju u maju i junu 1992. godine odvedeno je u logor Sušica kod Vlasenice (koji mnogi nisu preživjeli), ili je ubijeno u samom naselju. Kod mejtefa u naselju nalazi se spomen obilježje sa podacima o žrtvama agresije. Povratak u naselje otpočeo je nekoliko godina po okončanju agresije, a mnogi stanovnici Kusonja i danas se nalaze širom svijeta u izbjeglištvu ili dijaspori.  

Familije u selu su Lokmići, Hrustići, Musići, Muminovići, Suljići, Husejnovići i drugi. Milenko Filipović u bilješkama iz 1938. godine pominje Lokme (radi se o Lokmićima, op.a.), za njih kaže da su starinom iz Budima.

Najbrojnija familija su Lokmići, kod kojih je sačuvano predanje o begovskom porijeklu. Po predanju su porijeklom iz Budima, za zasluge dobili su posjede koji obuhvataju gornji tok Spreče od Snagova pa do Mahale, i od Hajvaza do Vilčevića. Bilo je to poslije Bečkog rata (1683-1688) i osmanskog napuštanja Mađarske. Prvobitno su živjeli na području Gornjih Capardi, a kasnije su odžak sagradili na lokaciji današnjeg naselja. Krajem osmanskog ili početkom austrougarskog perioda jedan od Lokmića prešao je u Memiće, i dobio područje nizvodno od sela, prema Vilčevićima. Sačuvano je i predanje da su područje današnjih Zagoraca dali kao miraz sestri udatoj u Vlasenicu, za nekog od Kurtagića.  Prostrani šumski kompleks Lokmin gaj, na južnoj strani brda Kosovače takođe je bio u posjedu Lokmića, ali su ga ispustili zbog poreza. Po istom predanju Hrustići su prvobitno živjeli na lokalitetu Vignjište, kod obližnjih Ljeskovica, a kasnije su prešli u današnje naselje. Iznad sela, na lokalitetu Zvorničke Ravni imaju ostaci vojničkog austrougarskog groblja.

Nema traga nekad doseljenim Karavlasima, ima samo toponim Karavlaški potok i možda naziv zaseoka Čanakčije.

U zaseoku Zagorcima živi hrišćansko stanovništvo, prezimenom Zagorci.

Toponimi: Vinograd, Karavlaški potok, Gradina, Vignjište, Brezik, Hajdarovina…

Iz knjige Gornja Spreča, Kalesija 2007.god. (autor Dževad Tosunbegović)